Filtr antysmogowy węglowy wykorzystywany w rekuperacji
Smog (ang. smoke – dym, fog – mgła) jest zjawiskiem pseudo-atmosferycznym (nienaturalnym), które powstaje w wyniku jednoczesnego występowania dużego stężenia zanieczyszczeń powietrza, będących efektem działalności człowieka oraz naturalnych zjawisk meteorologicznych, takich jak brak wiatru i utrzymująca się wilgotność powietrza. W efekcie powietrze staje się swoistą zawiesiną, w której obok naturalnych składników, występuje mieszanina szkodliwych substancji np. pyłu zawieszonego PM2,5 i PM10, toksycznych tlenków siarki, węgla i azotu, substancji organicznych np. dioksyn, ale też pyłki roślin, kurz, popiół, a nawet resztki startego ogumienia samochodów.
Ponieważ jednym z czynników powstawania smogu jest brak wiatru, zjawisko najczęściej występuje w dużych miastach, zwłaszcza położonych w kotlinach, gdzie naturalny ruch powietrza jest ograniczony przez ukształtowanie terenu i często nieudolne zagospodarowanie przestrzenne. Tam też dochodzi do powstawania tzw. „kwaśnego smogu”, który w znacznym stopniu składa się z zawieszonych w powietrzu kropli wody o odczynie kwaśnym w wyniku rozpuszczania tlenków niemetali (węgla, siarki, azotu).
Smog w każdej postaci jest szkodliwy dla organizmu ludzkiego. Badania wykazują, że już cząstki pyłu zawieszonego PM10, które dostają się głównie do jamy ustnej, nozdrzy, tchawicy i ewentualnie oskrzeli, wywołują reakcję organizmu nawet u ludzi zdrowych, choć reakcje te nie są ostre i sprowadzają się do podrażnienia spojówek, lekkich stanów zapalnych krtani. Pyły o mniejszej frakcji PM2,5 mają już zdolność do penetrowania dróg oddechowych, a nawet przenikania do naczyń krwionośnych, co może powodować szereg dolegliwości, w zależności od składu chemicznego wdychanego pyłu. Najczęstszymi objawami długotrwałego, bądź regularnego kontaktu ze smogiem jest zmęczenie, osłabienie organizmu, reakcje skórne, stany zapalne układu oddechowego, spadek tolerancji wysiłku fizycznego. Wykazano też bezpośredni związek zawartego w smogu kancerogennego benzo[a]pirenu z mutacjami genetycznymi, prowadzącymi do nowotworów płuc.
Wprowadzane są systemowe zmiany, mające na celu ograniczenie występowania zjawiska smogu w dużych aglomeracjach i ich okolicach, niemniej jednak, zakres ich wdrażania oraz długoterminowość zmuszają indywidualnych inwestorów do poszukiwania rozwiązań, które mogą tu i teraz ochronić dom przed napływem zanieczyszczonego powietrza. Do takich rozwiązań należą filtry powietrza. Oprócz filtrów mechanicznych, których efektywność uzależniona jest od wielkości cząstki neutralizowanego zanieczyszczenia, rynek oferuje filtry aktywne, pracujące w oparciu nie tylko o zjawiska fizyczne, ale też reakcje chemiczne.
Jednym z rodzajów takich filtry antysmogowe węglowe. Pierwotnie miały one zastosowanie na mniejszą skalę, głównie w maskach antysmogowych, a więc do indywidualnego stosowania. Węgiel aktywny, wykorzystywany do produkcji filtrów węglowych antysmogowych, pozyskiwany jest na drodze termicznego lub chemicznego rozkładu substancji zawierających ten pierwiastek w odpowiednio wysokich stężeniach molowych, np. węgla brunatnego, ale też innych źródeł naturalnych jak drewno czy torf.
Zasada działania filtra węglowego opiera się na właściwościach adsorpcyjnych porowatej powierzchni cząstek węgla oraz oddziaływaniach międzycząsteczkowych. Adsorpcja jest procesem polegającym na wiązaniu się cząsteczek, atomów lub jonów, z których składają się zanieczyszczenia zawieszone w powietrzu, z powierzchnią węgla na granicy faz. Proces jest możliwy, dzięki strukturze węgla aktywnego, który wykazuje relatywnie dużą porowatość w granicach 2–250 nm, dzięki czemu posiada zdolność do absorpcji szerokiego spektrum zanieczyszczeń.
Zanieczyszczenia adsorbowane przez węgiel zawarty w filtrach antysmogowych to nie tylko cząstki pyłu zawieszonego PM2,5 i PM10, drobnoustroje i wirusy, które wiązane są mechanicznie przez pory w powierzchni adsorbentu. Dzięki chemicznej aktywności węgla cząsteczkowego, filtr wykazuje także zdolność do neutralizacji zanieczyszczeń chemicznych, takich jak szkodliwe produkty spalania paliw organicznych (benzyny, oleju napędowego, oleju opałowego) czyli m.in.: NO2, SO2, CO, ale też metale ciężkie, lotne związki organiczne, a więc wszystkiego tego, co wchodzi w skład smogu, którym oddychamy.
Dzięki swojej wszechstronności i relatywnie wysokiej wydajności, filtry antysmogowe z wkładem węglowym stały się popularnym wyborem wśród prywatnych klientów posiadających instalacje rekuperacji w swoim domu. Obecnie rynek oferuje szeroką gamę filtrów węglowych do zastosowania w domowych systemach rekuperacji i centralach wentylacyjnych. Z racji tego, iż filtry te nie należą do najtańszych zazwyczaj stosuje się je za filtrami wstępnymi.
Skuteczność filtracyjna tego typu filtrów wynosi nawet ePM1 80% (wg ISO 16890), co oznacza, że filtr jest w stanie zneutralizować ponad 80% cząstek stałych pyłu zawieszonego o frakcji 0,3-1,0 µm. Przy dodatkowych właściwościach oczyszczających, dzięki którym powietrze trafiające do domu, pozbawione jest metali ciężkich, drobnoustrojów, szkodliwych produktów spalania oraz nieprzyjemnych zapachów. Wielu klientów bardzo sobie ceni, osiągany efekt.
Odzysk ciepła z okapu a rekuperacja
Podstawy – charakterystyka pracy okapu i rekuperacji
Okapy kuchenne są przeznaczone do krótkotrwałej, lecz bardzo intensywnej pracy. Tymczasem system rekuperacji w domu projektowane i tworzone są tak, by stale działać z określoną wydajnością.
Różnica wydajności powietrza między punktowym odciągiem – jakim jest okap, a drugim punktowym odciągiem jaki jest wyciąg miejscowy z nad kuchni jest kilkukrotne większe na korzyść okapu. Z tego tez powodu, praktycznie NIE POWINNO SIĘ rezygnować z okapów w nowo budowanym domu. Okap to jedno, rekuperacja to drugie. To pierwsza nie jasność w rozumowaniu niektórych klientów.
Podstawa druga. Teoria klienta – podłączyć wyrzut z okap do rekuperatora dla odzysku ciepła.
Odpowiadam – dzisiejsza technologia na to nie pozwala. Nie istnieje wymiennik powietrza, który oparł by się tłuszom z oparów z nad kuchni. Jak nie trudno sobie wyobrazić, tłuszcze w krótkim czasie zatkały by strukturę wymiennika tak skutecznie, ze cały rekuperator w ciągu roku nie nadawałby się to odzysku ciepła – co jest jego jedną z zadań.
Natomiast, istnieje możliwość podłączenia okapu osobnym przewodem, do niektórych rekuperatorów – jak np. rekuperator ENSY. Urządzenia te są specjalnie do tego przystosowane – posiadając odrębny, piaty króciec przyłączeniowy. Powietrze wyciągane z nad okapu jednak przechodząc przez rekuperator omija całkowicie wymiennik – nie uszkadzając go. I jest to całkowicie poprawne – ale nie mylić tematu z odzyskiem ciepła, bo jak wspomniałem powyżej – nie ma to miejsca. Temat opisze poniżej, gdyż to osobny przypadek.
Teoria klienta 2. Okap węglowy bez wyrzutu na zewnątrz oczyszczający powietrze, reszta ma zostać wciągnięta przez rekuperacje.
Odpowiadam – doświadczenie jakie zebraliśmy wskazuje na to, że w.w okapy węglowe nie spełniają swojej funkcji pracując w całokształcie w domu i nie są wstanie, w pełni oczyścić powietrza znad kuchni – przy tak mocnym i krótkotrwałym natężeniu.
Skutek. Wciągamy wszystko w instalacje i przewody rekuperacji co zanieczyszcza po kolei wszystko jak leci, łącznie z wymiennikiem rekuperatora. Nie polecam całkowicie.
Co polecam. Automatyczną komunikacje okapu z wyrzutem bezpośrednim z rekuperatorem
Trzeba przyznać fakt, ze działający okap z wyrzutem bezpośrednim rzeczywiście nie ma nic wspólnego z oszczędnością ciepła. Ale jego zadanie jest inne. Są jednak rzeczy których nie ominiemy tj. wyrzut intensywnych zapachów itp. z gotowania poza dom. Ciągnie to za sobą starty, a mianowicie wyrzutu ciepła z domu. Tego ciepła niestety nie odzyskamy. Powiem więcej, dodatkowo podczas pracy okapu i wyrzutu powietrza na zewnątrz, a constans działającą rekuperacją zaciągamy sobie dodatkowe, czasem zimne powietrze do domu, są to efekty fizycznie odczuwalne zwłaszcza w zimie.
Bilans powietrza się musi zgadzać. I tutaj rozwiązaniem jest montowanie inteligentnych rekuperatorów i technologii w w.w temacie. Oferuje je np. norweski rekuperator ENSY. System podpinamy tak, by podczas załączania okapu automatycznie załączył się w drugi tryb pracy z większą wydajnością nawiewu. Nawiew powietrza jest – kontrolowana przez wymiennik ciepła rekuperatora i automatycznie wyłączana system po wyłącznie okapu. Bilans rekuperacji nawiewu i wyciągu w takim domu jest regulowalny automatycznie / inteligentnie z okapem – bez ingerencji człowieka. Polecam. Takie systemu na co dzień instalowane są z powodzeniem w całej Skandynawii od lat, jak również wzbudzające zainteresowanie i wybierane u naszych Klientów. Rekuperator ENSY daje taka możliwość.
Opcja podłączenia rurowego okapu do rekuperatora z piątym króccem przyłączeniowym.
Przykładowo proponowanym w rekuperatorach ENSY. Istnieje możliwość podpięcia okapu pod rekuperator dostosowany do tego, ale okap do w.w systemu musi być dedykowany, tzn. danego producenta. Okapy takie są inaczej zbudowane niż te sprzedawane w sklepach, nie posiadają silnika, bo wykorzystuje wentylator rekuperatora.
Jest to bardzo duża zaleta w jakim przypadku,…. a mianowicie nie ma hałasu w kuchni od zawsze głośnych wentylatorów. Każdorazowo należy jednak skorzystać z pomocy wyspecjalizowanych firm w takim przypadku, gdyż zależy to tez od wielu innych czynników, np. długości odcinka miedzy rekuperatorem a okapem. Nie może być za krótko jak i za daleko, bo inaczej okap nie będzie działał komfortowo.
W takich przypadkach polecamy się jako w firma wykonawcza.
Czystość przewodów wentylacyjnych
Czystość przewodów wentylacyjnych, jak i pozostałych elementów instalacji wymiany powietrza, ma duży wpływ na nasze zdrowie, zważywszy ze w domu spędzamy dłuższy czas dnia. Wiele rodzin decydując się na rekuperację kieruje się między innymi tym, że chce cieszyć się czystym, natlenionym i przefiltrowanym powietrzem. Niestety bez właściwej dbałości o instalacje, efekty mnogą być nawet odwrotne.
Warto również wspomnieć, że czystość rur wentylacyjnych ma istotny wpływ na sprawność samych urządzeń, a co za tym idzie na nasze rachunki!
Powstawanie zanieczyszczeń
Stopień i rodzaj zanieczyszczeń, a także szybkość ich powstawania, jest bezpośrednio uzależniona od rodzaju budynku, sposobu w jaki następuje wymiana powietrza, ale również jakości stosowanych filtrów.
Nawet najlepiej zaprojektowana i wykonana instalacja z czasem będzie wymagała czyszczenia. Podczas lat użytkowania osadza się brud, kurz i pył. Do ich wnętrz nierzadko dostaje się woda sprzyjając rozwojowi bakterii, grzybów i pleśni. Niestety to wszystko wraz z powietrzem będzie trafiało do płuc mieszkańców. Najbardziej dotkliwie odczuwać to będą alergicy i astmatycy.
Poprawny montaż – po pierwsze
Instalacja musi być utrzymana i oddana do użytku w czystości już na etapie wykonania! Instalacje, skrzynki rozprężne do anemostatów muszą być podeklowane zaraz po wykonaniu montażu,…. i to podstawa!
Wiele nieprofesjonalnych firm jak obserwuje nie raz bagatelizuje ten aspekt i defakto doprowadza do to ze właściciel zanim zacznie użytkować instalacje, dostaje ją już zanieczyszczoną. Montażyści w firmie Teknikon kładą bardzo dużo starania na właśnie ten aspekt. Nie może być inaczej. Staranne wykonanie to podstawa.
Niewłaściwe wykorzystanie systemu – osuszanie domu w fazie budowy
Zaskakują mnie praktyki, bądź pomysły niektórych Klientów. Wielokrotnie właściciele domu, zanim w ogóle zaczną użytkować system, jak wg przeznaczenia, czyli przy normalnym użytkowaniu podczas mieszkania, załączają rekuperacje podczas prac wykańczania domu!!! , tj. prac malarskich, montażu płyt GK, montażu paneli – finalnie tłumacząc osuszaniem domu.
Drodzy Klienci, Nie wolno tego robić! Podczas tego okresu, cała instalacja zabrudzi się więcej niż podczas 15 – tu latach normalnego użytkowania! Tu nie chodzi już o filtry, które można wymienić. Tu chodzi o przewody.
Kontrola i czyszczenie
Jak widać – regularne kontrole i czyszczenie są niezwykle istotne.
Najczęściej zajmują się tym wyspecjalizowane firmy, które dysponują odpowiednimi narzędziami. Inaczej jest to niemożliwe do wykonania.
Metody czyszczenia rur wentylacyjnych
Najpowszechniej stosowaną metodą jest szorowanie na sucho. Rury i kanały czyszczone są wtedy urządzeniem wyposażonym w szczotkę z twardym włosiem. Ma ona za zadanie zeskrobanie wszystkiego, co znajdzie na swojej drodze. Metoda ta w różnych wariantach stosowana jest od bardzo dawna głównie dlatego, że jest prosta i skuteczna.
Często stosuje się również sprężone powietrze lub specjalne odkurzacze.
W szczególnych przypadkach, jeśli jest to uzasadnione, stosuje się metodę czyszczenia na mokro. Generalnie unika się tej metody z uwagi na ryzyko przeciekania, czy nawet zalania pomieszczeń. Rury można wtedy przy okazji zdezynfekować.
Oczywiście wszystkie luźne cząstki powstałe podczas czyszczenia należy usunąć z kanałów wentylacyjnych.
Jeśli kontrola po czyszczeniu wykazałaby, że dalej pozostały zabrudzone miejsca, należy czyszczenie powtórzyć do skutku.
Elementy instalacji umożliwiające czyszczenie
Aby być w stanie należycie dbać o czystość instalacji niezbędne jest już na etapie projektowania zaplanować instalacje tak, aby zapewnić możliwość dostępu do wszystkich jej zakamarków.
Bardzo pomocne w tym są klapy rewizyjne różnych kształtów, kształtki rewizyjne, czy puszki filtrujące, dzięki którym możemy zatrzymać część zanieczyszczeń powietrza. Montowanie ww. rewizji wiąże się oczywiście z dodatkowymi kosztami.
Podsumowując
Prawidłowo zaprojektowana i wykonana instalacja to tylko połowa sukcesu. Niezbędne jest dbanie, by była sprawna przez cały okres użytkowania. Ma to ogromne znaczenie dla zdrowia użytkowników i nie wolno tego bagatelizować na żadnym etapie pracy.
Jak dobrze i taniej samodzielnie wykonać instalację rekuperacji
Jak dobrze i taniej wykonać samodzielnie instalacje rekuperacji w budowanym domu, bez obaw ze coś pójdzie nie tak?
Ceny materiałów budowlanych jak i robocizny w ostatnim czasie rosną w dość dużym tempie, dlatego każdy budujący dom szuka oszczędności na czym się tylko da. Zwłaszcza budujący w systemie gospodarczym. Ustalmy ze pożyteczność instalacji rekuperacji jest niepodważalna, ale nie o tym będziemy pisać tylko o oszczędnościach w kosztach.
Wiadomo ze pracownik za wykonanie swojej pracy pieniądze musi dostać, narzędzia, samochód firmowy, koszty eksploatacyjne i marża firmy to jakaś składowa całej kwoty zlecenia. Musi być, inaczej byt istnienia firmy nie ma sensu. Oceńmy to na około 30 % całości zlecenia, reszta to materiał. Tyle z całości można by zaoszczędzić, jeśli ktoś pokusiłby się na wykonanie dobrej – zaznaczmy, instalacji rekuperacji samodzielnie w całości. Czy to dużo czy mało to już kwestia dyskusyjna i każdy inwestor musi zadać sobie to pytanie sam.
Wiadomo ze firma wykonawcza zrobi to szybciej i z automatu dobrze, ponieważ z założenia wykonują swoją pracę seryjnie i błędów w wykonaniu nie zrobią – z racji wiedzy i doświadczenia. Potencjalny Kowalski – tak to nazwijmy, wykonując taki system samodzielnie zrobi to wolniej, ale o czas tu nie chodzi, wiec to pomijamy. To o co nam chodzi to fakt, że zaoszczędzi z tego około 30 % wartości zlecenia. Sztywnej kwoty nie da się określić, ponieważ zależy od metrażu domu i innych dość ważnych technicznych uwarunkowań.
Czy wykonanie samodzielnie rekuperacji się opłaca? Tak, ale przy jednym ważnym założeniu – a mianowicie, ze Kowalski nie popełni żadnego błędu przy montażu. Czemu?………. bo instalacje takie są z reguły w 90 procentach zakryte, w wylewce lub zabudowane w ścianach. I to jest to ryzyko osoby nieświadomej, która taki błąd popełni. Warto ryzykować czy nie?
Koszty poprawy skuteczności takiej wentylacji mechanicznej są o wiele większe niż oszczędności, jeśli w ogóle da się to poprawić. Wielokrotnie już nie. Pisze na realnych doświadczeniach z takimi klientami.
I? Jaka była by decyzja?
Osobiście, bez podpowiedzi bym nie zaryzykował. Jednak mając wszelakie wskazówki specjalisty, a dotyczące wykonania na jego każdym etapie, to już co innego. I takie doradztwo też wykonujemy.
Doradzamy. Od rozmieszczenia otworów w płycie stropu pod późniejsze rozmieszczenie anemostatów, szachtów, po schematy i kompletacje całego systemu, dopasowanego indywidualnie do danego domu.
Zadzwoń i spytaj a my pomożemy Ci w samodzielnym, a co za tym idzie tańszym wykonaniu instalacji rekuperacji, rozmieszczeniu tras jak i doborze odpowiedniego rekuperatora w domu jednorodzinnym.
Samym montażem, uruchomieniem i regulacją rekuperatora zajmiemy się już sami.
Zadzwoń do Doradcy – 508 314-835 Marcin
Czy wymiennik obrotowy jest awaryjny? Prawda czy nie?
Nieprawda i mit! Pisze jako praktyk.
Rekuperator z wymiennikiem obrotowym ma więcej pozytywów niż negatywów w swojej istocie.
Największą jego zaletą jest to, ze w swojej budowie wymiennik odzyskuje wilgoć z pomieszczenia wentylowanego, co nie wysusza powietrza. To jest zaleta która przewyższa wszystkie pozytywy wymienników przeciwprądowych, na których odzysku wilgoci się nie uzyska!
Trzeba o tym pamiętać, ze będziecie Państwo oddychać tym powietrzem i to jest najważniejsze. W Skandynawii przykładowo stosuje się jedynie wymienniki obrotowe, właśnie dla zdrowia. I tutaj własnej rodzinie właśnie taki bym zastosował.
Zaleta 2. Czyszczenie wymiennika obrotowego w dobrych rekuperatorach jest tak proste dla potencjalnego klienta, ze aż się prosi o kupno takiego rekuperatora. Sekcja wymiennika jest po prostu wysuwana z urządzenia i gotowa do ewentualnego czyszczenia nawet wodą pod ciśnieniem. Wymiennik przeciwprądowy nie nadaje się do czyszczenia tylko wymiany.
Chodzą pogłosy, że silniki do obrotowego wymiennika się psują. To jakiś mit!
Z praktyki , nie zdarzyło mi się jeszcze wymieniać takiego silnika, prędzej elektronika padnie niż taki silnik. Pasek do obrotu wymiennika pracuje tak lekko, ze małe dziecko obróci go z łatwością jedną ręką.
Następnym pytaniem jakie słyszę od klientów jest teza, że powietrze się wracaprzez ten wymiennik do środka. Szczerze to jakaś kolejna wyolbrzymiona plota producentów wymienników przeciwprądowych.
Tłumaczę.
Sam wymiennik w swojej budowie nie ma możliwości przepuszczenia powietrza z powrotem do domu, natomiast jest faktem, ze w linii wymiany (widoczna na zdjęciu poniżej) wymiennik obrotowy posiada uszczelkę/ taka bardzo gęstą szczotkę która uszczelnia to przejście. Dlatego tezę że powietrze się miesza odrzucam w całości!
Generalnie wszelakie plotki negatywne są w całości produkowane przez konkurencję produkująca wymienniki przeciwprądowe i to jest fakt.
Jest faktem oczywiście ze wymiennik przeciwprądowy nie ma silnika a obrotówka ma i jest to urządzenie elektryczne. Tak jest możliwość teoretyczna ze silnik się zepsuje, jak każdy wentylator, niemniej jednak się to nie zdąża zapewniam, a pozytywy z używania tego typu wymienników są większe.
Tekst. Marcin
Co to jest rekuperacja i na czym polega?
Całkowita ilość powietrza wpływająca do budynku w danej chwili musi być równa ilości powietrza usuwanego z budynku. Tak jest zawsze, niezależnie od tego czy jest to grawitacja, czy rekuperacja.
Przy systemie grawitacyjnym dzieje się taka wymiana niekontrolowanie, a o komforcie i oszczędności energii cieplnej można całkowicie zapomnieć. Zwłaszcza zimą. Słowo komfort jest i tak pisane przez małe “k”, gdyż szczególnie przy załączonym okapie kuchennym zimne powietrze dostaje się w tempie wentylatora nadmuchowego do naszego domu. Tu są tylko straty i nie ma mowy o jakimkolwiek odzysku ciepła.
Sytuacja zmienia się, jeżeli mowa o rekuperacji. Tu zapominamy o kratkach przelotowych grawitacyjnych i niekontrolowanym ruchu powietrza, teraz wszystko będzie działo się już za naszą wiedzą, a napływające chłodne powietrze z zewnątrz i wyrzucane z domu jest już pod pełną naszą kontrolą. Dlaczego? Co to jest rekuperacja i jak to się dzieje?
Czy warto montować rekuperację?
Urządzenie, czyli rekuperator, ma za zadanie „odzyskać” ciepło z usuwanego powietrza z domu i „przekazać” go temu wdmuchiwanemu do domu. I tak się dzieje za pośrednictwem wymiennika ciepła – to najlepsza odpowiedź na pytanie, czy warto montować rekuperację. Im lepszy technologicznie wymiennik, tym sprawniejszy odzysk. Jest to ważne. Dobre wymienniki odzyskują do 95% ciepła, ale samo to nie wystarczy. System musi być sprawny w całości instalacji. I tutaj ważna jest nie tylko praktyka i wiedza wykonawcy, ale i dokładność i staranność wykonania instalacji.
Wracając do ogółu i pytania o to, co to jest rekuperacja. Rekuperator prócz wymiennika ciepła posiada 2 wentylatory – jeden nawiewny, drugi wyciągowy. Wentylatory te są również ważne, a konkretnie ich jakość. Wpływa to na bardzo ważny czynnik rekuperatora, a mianowicie jego głośność i żywotność. Głośność jest tym, na co zwraca uwagę najwięcej klientów, tak nawiasem mówiąc, dlatego szukając odpowiedzi na pytanie, jakie są dobre rekuperatory, warto skorzystać z pomocy fachowców.
Jakie są niezbędne elementy rekuperatora, czyli dobre podzespoły kluczem do efektywnej pracy
Rekuperator jest podłączony do wcześniej przygotowanej instalacji, w której skład wchodzą 4 główne ciągi instalacji, a mianowicie: nawiew, wyciąg, czerpnia i wyrzutnia.
1. Czerpnia świeżego powietrza – jest zlokalizowana przykładowo, na ścianie domu, jako zwyczajna kratka o średnicy przykładowo fi 200. Od tejże kratki natomiast jest doprowadzona instalacja kanałami wentylacyjnymi do rekuperatora. Instalacja ta ma za zadanie doprowadzić właśnie świeże powietrze do domu. Ważne jest aby instalacja taka była wykonana dokładnie, gdyż nieprofesjonalne wykonanie lub błędnie dobranie materiałów wygeneruje mnóstwo problemów w przyszłości, a konkretnie w zimie, przykładowo ze skraplaniem kondensu.
2. Wyrzutnia powietrza – analogicznie jak czerpnia, za wyjątkiem funkcji – ma za zadanie wyrzucić zużyte powietrze z domu. Tam gdzie świeże powietrze jest najważniejsze.
3. Nawiewne kanały prowadzone są do pomieszczeń typu sypialnia, czy salon, a zakończone kratkami nawiewnymi w pomieszczeniach – standardowo są to okrągłe zaworki powietrzne o średnicy fi 125.
4. Wyciąg powietrza odbywa się za pomocą innych kanałów wentylacyjnych z pomieszczeń typu toaleta, kuchnia, magazynek czy garderoba, również zakończonych kratkami, ale typu wyciągągowego. Wyciąga się powietrze z najbardziej zanieczyszczonych zapachami pomieszczeń.
Uruchomienie rekuperatora
Uruchamiamy. Mając już gotową instalacje, jak i rekuperator możemy uruchomić system. Urządzenie zastartowało. Teraz, powietrze jest czerpane z zewnątrz, przechodzi przez wymiennik w rekuperatorze, jednocześnie ogrzewając się przez tenże wymiennik, korzystając z powietrza usuwanego i dalej przewodami nawiewnymi nawiewa do domu. W tym samym czasie powietrze jest usuwane z pomieszczeń przez kanały wyciągowe i przechodząc przez wymiennik oddaje ciepło temu nawiewnemu, a potem jest wyrzucane na zewnątrz. Co ważne te dwa strumienie nie mieszają się nigdy, gdyż przechodzą przez wymiennik specjalnymi kanalikami, gdzie albo oddają albo odbierają ciepło. Ich zetknięcie przez wymiennik jest niemożliwe. Tak jest zbudowany wymiennik.
Generalnie, wymiana powietrza jest w systemie ciągłym, delikatnie i nie ma sytuacji, w której ciepło byłoby niekontrolowanie wyrzucone z domu (prócz funkcji w której możemy zażądać sami tzw. przewietrzania domu, ale jest to na naszą wyraźną komendę).
Na końcu, po uruchomieniu całość musi być odpowiednio wyregulowana i zbilansowana. Każdy z punktów czy to nawiewny czy wyciągowy. Całościowy bilans nawiewu i wyciągu ma się zgadzać.
To tylko schematyczne i ogólne objaśnienie działania, lecz rozwiewające wątpliwości dotyczące tego, co to jest rekuperacja albo czy warto ją montować. Rekuperator jest zabezpieczony automatyką, a instalacja jest bardziej złożona.
Instalacja rekuperacji na przewodach Peflex
Jednym z kilku sposobów dystrybucji i przesyłu powietrza przy rekuperacji w domach jednorodzinnych jaki wykorzystujemy przez firmę Teknikon są produkty firmy Peflex.
Producent oferuje ciekawe, dobre i kompleksowe rozwiązania, takie jak: elementy rozprowadzające powietrze między pomieszczeniami czyli przewody wentylacyjne, skrzynki rozdzielcze, skrzynki rozprężne oraz wiele innych akcesoriów, które z przekonaniem wykorzystujemy do montażu.
Przewody wentylacyjne. To kluczowy element instalacji rekuperacji rozprowadzającej powietrze po całym budynku. Bazą do wykonania jest PVC (polichlorek winylu) – jedno z powszechnie stosowanych w przemyśle tworzyw sztucznych, głównie ze względu na jego lekkość, odporność mechaniczną i chemiczną, wysoką elastyczność, a także szczelność. Zewnętrzna strona przewodów jest karbowana, aby jeszcze bardziej zwiększyć elastyczność, możliwości montażowe oraz co ważne wytrzymałość na nacisk. Niemożliwym jest spłaszczenie, a nawet „zjajowacenie” przewodu. Są bardzo wytrzymałe. Bez obaw można po tym skakać i nie ma obaw na mechaniczne odkształcenie.
Od wewnątrz powierzchnia jest płaska – to bardzo ważna cecha, bo niweluje jakiekolwiek opory przepływu powietrza. To dodatkowa druga powłoka. Powierzchnia ta dodatkowo pokryta jest warstwą o właściwościach bakteriobójczych, antystatycznych i antygrzybicznych. Właściwości te odpowiedzialne są za oczyszczanie powietrza z drobnoustrojów na całej długości systemu wentylacyjnego. Dodatkowo płaskie powierzchnie ułatwiają zachowanie czystości przewodów.
Przewody wentylacyjne dostępne są w 3 średnicach: 50 mm, 75 mm oraz 90 mm. Jest to średnica zewnętrzna przewodu. Zróżnicowanie dostępności średnic przewodów ułatwia zaprojektowanie instalacji – dostosowanej na miarę danego domu. Każda średnica charakteryzuje się inną przepustowością powietrza, prędkością przepływu oraz stratami ciśnienia, dlatego bardzo ważne jest umiejętne jego dobranie i ułożenie. To bardzo ważne, by w tym etapie nie zawalić, bo niedbale położona instalacja przysporzy kłopotów – w większości nie do poprawy z racji zbudowanej instalacji.
Skrzynki rozdzielcze. To elementy łączące wszystkie poszczególne odcinki przewodów wentylacyjnych z każdego z pomieszczeń w jeden ciąg. Osobno nawiew i osobno wyciąg. Rozdzielacze takie wykonane są ze stali nierdzewnej – co czyni je bardzo dobrym i trwałym produktem. Z drugiej strony są nieco droższe niż odpowiedniki konkurencji, ale tamte wykonane są z blachy ocynkowej.
Rozdzielacz to bardzo ważny element instalacji, gdyż tutaj rozdzielane jest powietrze z instalacji głównej do poszczególnych pomieszczeń, a źle opracowany rozdzielacz wygeneruje nam hałas i opory, dlatego lepiej jest zlecić to specjalistom.
Rozdzielacze są projektowane przez pracowników z firmy Teknikon po wizji lokalnej na budowie. Po zaprojektowaniu, są wycinane laserowo na produkcji, pod konkretne zamówienie. Zaletą takich rozdzielaczy jest możliwość idealnego dopasowana go w potrzebne miejsce, z maksymalnym jego wykorzystaniem – co zmniejsza lub ukrywa czasem zabudowę pionów, co z kolei nie zabiera przestrzeni domowej Klientowi.
Puszki rozprężne. To elementy końcowe całości instalacji. Przed każdym nawiewnikiem montowane są właśnie takie skrzynki rozprężne. Ich zadaniem jest zmniejszenie prędkości przepływu powietrza przy wylocie co kolei zmniejsza hałas. Skrzynka produkcji Peflex wykonana jest z PCV co jest niewątpliwą zaletą gdyż nie ulega korozji. Produkt jest opływowy od środka – co niweluje hałas.
Całość instalacji montowana jest bezpośrednio na płycie żelbetowej tak, aby była możliwość ukrycia zarówno przewodów wentylacyjnych jak i rozdzielaczy w warstwie izolacji stropu, pod wylewką.
Zostawiać przepusty pod wentylacje w płycie czy wiercić później? Co wybrać w trakcie budowy domu. Polecam…później. Czemu?
Generalnie zawsze i z całym przekonaniem polecam wykonać przewierty później. Dlaczego:
- Wykonując przewierty pod nawiewniki później jesteśmy wstanie przewiercić je z dokładnością do 1 cm! w stosunku do ścian wewnętrznych i jest to bardzo duży argument przemawiający za.
Wielokrotnie się zdarzało ze właściciele zostawiając takie przeloty, pewnie w dobrej wierze, jednak jakimś dziwnym trafem albo wychodziły krzywo, albo były nieosiowo w stosunku przykładowo do, okna, – nie jest to nic wiążącego lecz kosmetyka, ale zwracajmy na to uwagę,… przesunięcie o 7 cm od osi okna daje bardzo nieestetyczny efekt finalny. Pamiętajmy ze będziecie patrzyć na to pewnie całe życie, dlatego ma być idealnie i przemyślanie. Prócz efektywności ma być też jakiś ład! - Często firmy wykonawcze chcą by takie przepusty zostawiać, bo po prostu nie chce im się wiercić.
- Innym argumentem za wierceniem później jest fakt, iż umiejscowienie rekuperatora czasem można zmienić na późniejszym etapie – w lepsze miejsce, takie o którym nie pomyśleliśmy wcześniej, wiec nie jesteśmy uwiązanie przewiertem do szachtu. Po prostu mamy wybór.
- Jest minus, oczywiście. Za przewierty trzeba będzie zapłacić – około 70 zł/sztukę, czyli za średnie piętro wyjdzie około 700–1000 zł, …czy to wiele – pytanie zostawiam bez rozwinięcia, zostawienie przepustów kosztuje niewiele – zgadza się.
- Chodzą argumenty minusowe na internecie, – że przewiercenie otworu o średnicy 130 przecina 2 druty zbrojeniowe i osłabia to płytę,…pozostawiam bez komentarza.
Nie przychodzą mi na myśl inne argument, więc pozostawiam do osobistego rozrachunku.
Jednak z całą pewnością rozmieszczenie takich przejść samemu, bez kontaktu ze specjalistą wielokrotnie nie ma nic wspólnego z profesjonalnym później działaniem i rozkładem kierunku ruchu powietrza w domu.
Autor: Marcin
Wykonanie instalacji rekuperacji w zamieszkałym już domu. Czy się da?
Oczywiście że tak!. Da się, czemu nie.
Wszystko zależy od pomysłowości wykonawcy, chęci, możliwości technicznych domu, jak i ewentualnej zgody właściciela na jakieś ustępstwa, ale to cena wykonania instalacji po wykończeniu domu. Z tym trzeba się liczyć.
Są domy, które pomimo posiadanej wentylacji grawitacyjnej po prostu są uciążliwe do życia ze względu na bezruch powietrza, duchotę, zły rozkład lub niepełny rozkład grawitacji. Tak…., to jest męczące.
Takie trudności są zwłaszcza w lecie w upał, na poddaszach użytkowych, ale i nie tylko.
Dajemy i z takimi instalacjami radę, choć jest to bardziej ambitniejsze zadanie ze względu na kombinacje jakie trzeba wykonać by dostać się do parteru, przykładowo ze strychu.
Jeśli się da, wykorzystujemy przejścia kominowe, ale jeśli ich nie ma, trzeba liczyć się z punktową zabudowa.
Posiadanie strychu jest niewątpliwie już plusem, który wykorzystujemy. Resztę rozprowadzenia to zadanie.
Niemniej jednak, nie ma rzeczy niemożliwych i jeśli klimat do oddychania jest problematyczny to po prostu trzeba to zrobić.
PS. Klimatyzacja problemu duchoty nie załatwi. Tylko to schłodzi. Zaduch i nieświeże powietrze pozostaną. Pisze to, gdyż takie słyszę tezy.
Tekst: Marcin
Gdzie umiejscowić nawiew, a gdzie wyciąg w domu
1. Kratki nawiewne
Przy montażu rekuperacji pojawia się temat rozmieszczenia nawiewu i wyciągu. Gdzie zamontować kratki nawiewne, a gdzie wyciągowe?
Zadajmy sobie pytanie w jakich pomieszczeniach powinny znajdować się kratki nawiewne. Przede wszystkim powinny się znajdować w pomieszczeniach tzw. „czystych”, czyli takich jak – pokój, salon czy sypialnie. Podczas projektowania rekuperacji i rozmieszczenia kratek nawiewnych musimy zadać sobie pytanie, … co tak naprawdę chcemy osiągnąć? Otóż jednym z zadań rekuperacji jest wykonanie jak największego obiegu powietrza z przestrzeni naszych pomieszczeń i ogólnie w naszym domu. Im szerzej rozmieścimy punkty nawiewno wyciągowe od siebie tym lepiej – to już jedna z uwag. Patrząc na przykłady, ten czynnik nawiewy powinien być umieszczony jak najdalej od drzwi – najlepiej przy oknach.
Ważnym aspektem rozmieszczenia kratek nawiewnych jest również usytuowanie miejsca pod względem komfortu. Weźmy przykładowo np. kwestie łóżka, a konkretnie jego usytuowania względem punktu nawiewnego. Nie jest wskazane by strumień powietrza był skierowany bezpośrednio na leżące osoby.
Inny przykład – wybór miejsca bardzo blisko pod sianami. Często popełniany błąd w którym później na etapie umeblowania okazuje się że będzie zabudowa po sam sufit. Niniejszy punkt będzie w przyszłości zastawiony, a co za tym idzie nie będzie prawidłowego obiegu powietrza z tego punktu.
Niemniej jednak, zawsze decyzje podsumowują ostatecznie realia, gdyż przy niedużych pomieszczeniach, wybór jest czasem żaden.
2. Kratki wyciągowe
Zasada umieszczania kratek wyciągowych różni się paroma elementami od nawiewnych. Kratki wyciągowe zawsze umieszcza się w następujących pomieszczeniach: kuchnia, ubikacja, łazienka czy garderoba.
Jeśli chodzi o wyciąg, to celem jest wyciągnąć powietrze możliwie krótko i najbliżej zużytego powietrza oraz po drugie, tak, aby kierunek ruchu powietrza płyną od nawiewów właśnie do ‘‘brudnych pomieszczeń’’, a nie krążył po domu – za co odpowiedzialne jest prawidłowe rozmieszczenie wszystkich anemostatów. Ważne jest również – samo ich wyregulowanie tzn., bilans nawiewu do wyciągu – w danej strefie.
Na co zwracać uwagę przy rozmieszczaniu kratek wyciągowych? Przykładowo: Prysznic – nie umieszczamy wyciągu nad prysznicem!, Dlaczego? Sam strumień wyciągowy robi ruch powietrza w danym punkcie, który z kolei daje poczucie zimna – stojąc zwłaszcza bez ubrania. Garaż: – nie umieszczamy wyciągu rekuperacji spiętego w jeden system w garażu – jaki również błąd popełniają ludzie nieświadomi tematu.
Jak wspomniałem wcześniej, samo rozmieszczenie w dobrych punktach nawiewu i wyciągu to jedno, natomiast dobre rozregulowanie i zbilansowanie całej strefy to inna bardzo ważna kwestia, ale to temat na inny artykuł.
Nie popadajmy również w mnogość rozmieszczenia punktów.Rozmieszczenie w salonie o powierzchni 30m2 4 punktów nawiewnych, co 2 metry to przesada. Nie zapominajmy, ze to nie restauracja gdzie jest 40 osób tylko dom jednorodzinny ze średnio 3 osobami.
Tak więc podsumowywując – Nie zapominajmy, że rozmieszczamy kratki nawiewno–wyciągowe raz na całe „życie domu” w domu i nigdy tego już nie zmienimy,….dlatego choćby warto w tym punkcie nie zawalić i skorzystać z doradztwa profesjonalnej firmy.
Autor: Marcin